غذاهایی همچون سبزی پلو دامغانی، خورشت هویج و پسته، خلال پلو، ته چین گرمسار، چرتمه پلو، تاک پلو، ته چین کشمش و لپه سمنان، ته چین شهمیرزاد، مانی پلو، چلوگوشت و ... تنها بخشی از این خوراک های بومی و سنتی این استان را تشکیل می دهد.
مانی پلو
مانی پلو غذای سمنانی است که در دامغان نیز به خوبی پخت می شود برای طبخ این غذا به دو قابلمه و یک ماهیتابه نیاز است چراکه در آن گوشت گوسفند نگینی شده و لپه می بایست به صورت جداگانه پخته شوند و سپس با مخلوط زرشک، کشمش و ادویه که به صورت مجزا در ماهیتابه ای طبخ می شوند افزوده می شود و درنهایت لابه لای برنج آبکش شده به همراه پیازداغ پخته می شود.
ته چین گوشت گرمسار
مانی پلو غذای سمنانی است که در دامغان نیز به خوبی پخت می شود برای طبخ این غذا به دو قابلمه و یک ماهیتابه نیاز است چراکه در آن گوشت گوسفند نگینی شده و لپه می بایست به صورت جداگانه پخته شوند و سپس با مخلوط زرشک، کشمش و ادویه که به صورت مجزا در ماهیتابه ای طبخ می شوند افزوده می شود و درنهایت لابه لای برنج آبکش شده به همراه پیازداغ پخته می شود.
چرتمه پلو
یکی از خورش های معروف سمنانی ها، چرتمه می باشد. غذایی که با جگر تازه درست می شود و خیلی هم چرب و پرکالری است. چرتمه همیشه روی پلو ریخته و خورده می شود.
اردبیل
استان اردبیل به غیر از جذابیت های طبیعی و تاریخی غذاهای متنوع و خوبی دارد که شامل انواع غذاهای محلی و سنتی می شود. در این استان غذاهای بی نظیری درست می شود؛ غذاهایی مثل آش دوغ، خورشت بادام اردبیلی و کوکو ماه که پشت هر کدام از آن ها داستان ها و پندهایی از گذشته پنهان شده است.
آش دوغ
از آن جایی که اردبیل استان سردسیری به شمار می رود خوردن آش داغ در سرمای زمستان خیلی می چسبد و با سرد شدن هوا پای این آش های متنوع به سفره ها باز می شود. درسته که آش دوغ در لیست غذاهای تعدادی از استان های دیگر هم هست ولی نمی توان آن را در شمار غذاهای سنتی و بومی استان اردبیل نیاورد. مردم استان اردبیل به غذاهای آبکی مثل آش علاقه ی زیادی دارند و چند روز یک بار با پختن آش های متنوع اعضای خانواده را غافلگیر می کنند. همانطور که از اسم این آش معلومه ماده ی اصلی آن را دوغ ترش و تازه تشکیل می دهد که مسئولیت طعم اصلی غذا را هم بر عهده دارد. برای درست کردن این آش به غیر از دوغ تازه از موادی مثل نخود، برنج، سیر تازه، و سبزی (تره، جعفری و شوید) هم استفاده می شود. این غذا دستور پخت های مختلفی دارد و گاهی در آن بلغور، آرد و کلم برگ هم به کار می رود.
سوتی پلو
شیر پلو معمولا در چهارشنبه سوری درست می شود و همراه آن خوراکی های دیگری مثل خرما و کشمش هم خورده می شود تا ارزش غذایی اش به بالاترین حد ممکن برسد. مواد لازم برای درست کردن این غذای خوش عطر و طعم برنج، شیر، روغن، گلاب و هل است که با داشتن چنین مواد متنوعی در ماه رمضان و در وعده های سحر و افطار هم زیاد درست می شود. خیلی ها این پلو را به همراه خورشت های شیرینی مثل خورشت هویج، خورشت خلال بادام و یا فسنجان می خورند.
باسترما پلو
اصالت این غذا برای باکو است البته گاهی این غذا را اصالتا برای شهرستان آستارا می دانند. شاید اسم عجیب این غذا ذهنتان را مشغول کرده باشد اما از آن جایی که در هنگام خوردن آن مواد اولیه ی غذا را نمی بینید برای همین است که به آن باسترما (مدفون شده) می گویند. نکته ی جالب درباره ی این غذا نحوه ی سرو آن است که معمولا در قابلمه های کوچک و تک نفره انجام می شود. مواد لازم برای پختن این غذا برنج، سیب زمینی، رب ازگیل، گردو، پیاز، مرغ، زعفران، رب به، رب آلوچه است.
بندرعباس
وقت سفر به هرمز هزار رنگ یا قشم پر از ماجرا یا بندرعباس با مردم خونگرمش، سعی می کنیم با تجربه نقش حنا و پوشیدن لباس محلی و ... به فرهنگ آن ها بیشتر نزدیک شویم، اما هیچ چیز به اندازه چشیدن طعم خوشمزه غذاهای هرمزگان ما را به این فرهنگ نزدیک نمی کند، غذاهایی گرم و تند و تیز و پر از عطر.
گبولی گوشت
گبولی گوشت یکی از غذای معروف هرمزگانی و پر از ادویه های خاص و خوش عطری است که بویشان تا هفت کوچه آن طرف تر می پیچد. گوشت پخته و تف داده شده، سیب زمینی سرخ شده، نخود پخته، پیاز داغ و پلویی که با آب گوشت و انواع ادویه مثل هل؛ میخک، لیمو عمانی، ادویه های مخصوص جنوبی و فلفل پخته شده؛ مواد تشکیل دهنده گبولی خوشمزه ما هستند. بعضی ها این غذا را با مرغ می پزند و بعضی ها کشمش هم به آن اضافه می کنند.
هواری
هواری هم مثل بقیه غذاهای جزیره قشم، با ماهی درست می شود و برای آن هایی که عاشق ادویه و سبزی های جنوبی و البته طعم تند و تیز هستند، یک انتخاب عالی به شمار می رود. سبزی، ماهی نمک سود شده و ادویه های سرخ شده در روغن، با اب و برنج پخته می شوند و دم می کشند. تعجب نکنید اگر رنگ هواری به زرد می زند، چون ادویه مهم این غذا، زردچوبه است. خیلی ها هم به جای ماهی از میگو استفاده می کنند.
کاتوغ
کاتوغ در اصل نام یک نوع خورش جنوبی است که در قشم زیاد تهیه می شود. محبوب ترین و شاید خوشمزه ترین کاتوغ؛ کاتوغ ماهی است. اول پیاز و سبزی و گوجه فرنگی را به همراه فوت کوزه گری، یعنی ادویه های خاص جنوبی تفت می دهیم. بعد هم ماهی های خرد شده به آن اضافه می شوند و با کمی پختن در آب؛ آماده خوردن می شود.
