باغ جهان نما

تاریخ در شیراز نه تنها از خشت‌ها، آجرها و جرز دیوارها بلکه از کاشی، نقاشی، خاتم کاری و چوبکاری شاخه‌های درختان نیز جلوه‌گری می‌کند تشکیل شده است. شیراز سری در تاریخ و پایی در امروز و اکنون دارد. باغ‌های قدیمی شیراز نسبتی میان ما و آن پیشینیانی که در این باغ‌های خرامیده‌اند و رفته‌اند، برقرار می‌کند. تقریبا اولین باغی که شیراز با آن از شما پذیرایی می‌کند باغ جهان نماست؛ باغی که ابن عربشاه تاریخ نویس دوران تیموری از آن به زینت الدنیا یاد کرده است. باغ جهان نما از جمله‌ باغ‌هایی است که در دوره کریم‌ خان زند بنا شده است. در زمان زندیه به دستور کریم خان زند در سده دوازده هجری قمری به دور آن دیواری بلند کشیده و عمارت کلاه فرنگی در وسط آن ساخته شد. البته برخی منابع می‌‌گویند باغ جهان نما مربوط به قرن هفتم هجری است و در دوره صفویه بنیانگذاری شده بعد از آن در دوره کریم خان بازسازی بهسازی می‎‌شود. این باغ در سال 1383 هجری خورشیدی بازسازی شد و توسط رئیس جمهور وقت افتتاح شد. باغ جهان نما زیر چند کوه بنا شده است و تمام شیراز را زیرپای خود دارد. شاید به همین دلیل باشد که به آن جهان نما می‌گویند، زیرا باغ به تمام شهر مشرف است. دورتا دور باغ‌ را دیواری آجری با نمایی ساده محصور کرده و در مرکز باغ عمارت کلاه فرنگی با چهار حوض در کنار خود جا خوش کرده است. از شاخص‌های باغ‌های ایرانی کوشک و یا همان عمارتی که در وسط باغ‌ وجود دارد، است. کوشکی که ییلاقات شاهان و محلی برای پذیرایی از میهمانی‌های حکومتی محسوب می‌شود. عمارت کلاه فرنگی هشت ضلعی است و دارای چهار شاه نشین است که در چهار گوشه بنا قرار دارد و میان شاه‌ نشین‌ها اتاق‌های دو طبقه ساخته شده است. باغ وسعتی نزدیک به پنج هکتار دارد و در همه جای آن زیبایی‌های طبیعی و معماری شما را شگفت زده می‌کند؛ فرشی از گل در این باغ زیر پای شما پهن شده است. در وسط باغ حوضی از سنگ مرمر قرار دارد که از آب رکن آباد پر می‌شده است؛ آب رکنی از جمله آب‌های مشهور و قدیمی شیراز است که از روستای رکن آباد در شمال شیراز سرچشمه می‌گیرد. قنات رکنی در سال 328 هجری به فرمان رکن الدین حسین فرمانروای دیلیمی فارس در 12 کیلومتری شمال شیراز احداث و از آنجا به سمت شهر راهی شد. در روزگار زندیه آب رکنی را به داخل شهر کشیدند و همه مردم شیراز از آن بهره‌مند شدند. موزه‌ای در مرکز باغ جهان نما وجود دارد که در آن نسخ خطی قدیمی و دیگر ادوات حکومتی قرار داده شده است. علاوه بر دیوار آجری که مانند حصاری دورتادور باغ چیده شده، درختان سرو چند صد اسله در دو طرف خیابان‌های منتهی به کوشک وجود دارند. پوشش گیاهی غالب در این باغ سرو، کاج و نارنج است که یکی از شاخصه‌های شهر شیراز است. باغ در یک منطقه مربعی بزرگ قرار گرفته است که به چهار مربع دیگر تقسیم می‌شود. بخش‌های باغ با خیابان‌هایی، شبکه گونه به یکدیگر متصل شده اند که همه آنها به کوشک می‌ رسند. به عبارت ساده‌تر کوشک و کلاه فرنگی وسط باغ قرار گرفته و هسته باغ به حساب می‌آید. باغ جهان نما که قدیمی‌ترین باغ شیراز است در حال حاضر در اختیار صداوسیمای این شهر است.